Wspomnienia kredą spisane

200 – LECIE
SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 52
W POZNANIU

Poznań 2016

Zespół redakcyjny:

Magdalena Kozica

Sylwester Marchwiński

Angelika Szerle

„Ile razem dróg przebytych?

Ile ścieżek przedeptanych? (…)

Ile w trudzie nieustannym

Wspólnych zmartwień, wspólnych dążeń ? (…)

Chciałbym wszystkie takie chwile

ocalić od zapomnienia. „

        Konstanty Ildefons Gałczyński

Przez ile dróg…

Jubileusz szkoły, a szczególnie tak czcigodna dwusetna rocznica jest okazją do wspomnień, które, choć minione, na zawsze pozostają w pamięci. Szkoła, to pojęcie bardzo złożone: to miejsce, budynek, ludzie, wspomnienia. Czas je porządkuje: jednym daje blasku, drugim zaciera wyrazistość, niektóre stawia w innym świetle, pozostałe wymazuje z pamięci. Jakiekolwiek nie byłyby nasze odczucia, trudno zostać obojętnym wobec miejsca, w którym zostawiło się część życia.

            Przechodzimy w naszym życiu wiele dróg, wiele wydeptujemy ścieżek, nie wiedząc, co spotkamy za zakrętem, jaki szlak wybierzemy na rozstaju. Ale drogi nas wszystkich – osób związanych ze szkołą przy ulicy Fabianowskiej – skrzyżowały się w jednym miejscu: w szkole, która od dwustu lat przygarnia pod swoją strzechę kolejne pokolenia uczniów i nauczycieli. Jedni przybyli tu na chwilę, inni spędzili całe zawodowe bądź szkolne życie. To tutaj przeżywaliśmy pierwsze sukcesy i gorycz porażek, zawiązaliśmy przyjaźnie i znajomości. Pamiętamy pierwszy dzwonek, niepewność, tremę przed spotkaniem z nowa klasą, radosne wzruszenia uroczystości szkolnych, strach przed klasówką, świeżość nowego środowiska. Czas płynie, chwile rozstań nieustannie wplatają się w nasze życie i na zawsze już pozostanie tęsknota za starymi murami, za gwarem, za tymi, co tworzyli blask i klimat szkoły,  w której  „każdy cząstkę swej duszy zostawił”. Szkoła miała szczęście do dobrych ludzi. Kolejni włodarze walczyli o powszechny dostęp do edukacji, o język ojczysty, o godziwe warunki nauki. To ich wysiłek, trafne decyzje i perspektywiczne projekty pozwoliły przetrwać i rozwinąć działalność szkoły, która w tych murach powstała. W naszej szkole pracowali i pracują pasjonaci, dla których niełatwa nauczycielska praca to zamiłowanie, źródło intelektualnych wyzwań.

            W 1959 roku Fabianowo włączono w granice poznańskiej dzielnicy Grunwald, a szkołę gruntownie wyremontowano i zmodernizowano na początku lat sześćdziesiątych. W 200-letniej historii szkoły kilkakrotnie powstawał nowy budynek, ponieważ każdy poprzedni z biegiem lat stawał się za mały, dla stale rosnącej liczby uczniów. 10 listopada 1965roku nadano szkole imię Franciszka Ratajczaka – pierwszego poległego żołnierza Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919.

            Stare mury szkoły pamiętają bombardowanie miasta, jęki rannych, ogromne braki w wyposażeniu, ławki z otworami na kałamarze, wymianę liczydeł na kalkulatory, wprowadzenie zajęć komputerowych, wyposażenie klas w urządzenia multimedialne. Szkole sprzyjał pomyślny los, przetrwała wszelkie dziejowe zawieruchy. Ale te mury nie opowiedzą nam o swojej historii, nie odtworzą minionych wydarzeń, przeżyć i emocji. To jest nasze zadanie. Tych, co pamiętają jak zmieniała się szkoła, jak kolejne pokolenia naszych wychowanków odchodziły w szeroki świat. Szkolne kroniki, protokoły, pisma urzędowe, dokumenty nie odtworzą tych znaczący wydarzeń z życia szkoły, które zapisane są tylko w naszej pamięci. Czas płynie, zmieniają się uczniowie i nauczyciele, ale sama szkoła trwa niezmiennie w krajobrazie naszego miasta. Będzie kształcić kolejne roczniki młodych ludzi i wyposażać ich w wiedzę i pamięć o tym, co było, w pamięć o dziejach i o ludziach, których warto i trzeba ocalić od zapomnienia.

150 LAT SZKOŁY PODSTAWOWEJ W FABIANOWIE ( 1815- 1965)

Powstanie w 1807 r. Księstwa Warszawskiego, w skład którego weszła Wielkopolska, umożliwiło rozwój oświaty na oswobodzonych ziemiach. Izba Edukacyjna, której powierzono kierownictwo spraw szkolnych, zajęła się przede wszystkim zakładaniem szkól elementarnych. Nawiązywała ona pod tym względem  do tradycji Komisji Edukacji Narodowej. W takiej atmosferze doszło do założenia szkoły elementarnej w Fabianowie.

            W latach 1810-1812 wieśniacy fabianowscy wykorzystując samorząd gminny rozpoczęli starania o założenie prywatnej szkoły elementarnej. W latach 1813-1814 wybudowali oni własnym wysiłkiem, przy materialnej pomocy królewszczyzny Komorniki, drewniany budynek szkolny z jedna izbą lekcyjną i niewielkim mieszkaniem dla rektora szkoły .

            Regularna nauka szkolna odbywała się w Fabianowie już w 1815 r. Do szkoły uczęszczały dobrowolnie również dzieci sąsiednich wsi: Junikowo, Kotowo, Plewiska i Rudnicze. W czasie nasilenia prac polowych ( od maja do połowy października) szkoła była nieczynna, gdyż dzieci pomagały w tym okresie rodzicom w obejściu lub polu. Pierwszym rektorem szkoły  był prawdopodobnie Mańczak, gdyż jeszcze w latach 1870-1890 potomek tej rodziny, nauczyciel Stefan Mańczak mieszkał na Fabianowie.

            Erekcja szkoły Fabianowskiej z inicjatywy chłopskiej jest wydarzeniem niezwykle rzadkim i stanowi przełom w dziejach szkolnictwa wielkopolskiego, polegający na tym, że nosząc charakter świecki, narusza wyraźnie średniowieczny monopol Kościoła w dziedzinie oświaty i szkolnictwa. Niewątpliwie na zmianę mentalności chłopów wsi podpoznańskich wywarły hasła Oświecenia i francuskiej rewolucji burżuazyjnej z końca XVIII w., rozniesione przez francuskich i polskich żołnierzy armii Napoleona I, z którymi bezpośrednio zetknęli się oni w latach 1806-1807, gdyż przez pewien czas we wsiach podpoznańskich, m. in. w Fabianowie, kwaterowały oddziały wojsk francuskich i polskich .

            W roku 1825 prywatna szkoła w Fabianowie została przejęta przez administrację państwa pruskiego. Wkrótce potem budynek zgorzał od pioruna podczas gwałtownej burzy. Po odbudowie, a nieco później po rozbudowie, budynek szkolny okazał się około 1830 r. za mały i wówczas wybudowano nowy, stary natomiast zamieniono na mieszkanie dla nauczyciela.

            Pierwszym nauczycielem w szkole „ rządowej” był Polak Golasiński z Chomęcic pod Poznaniem. Wyznaczony obwód szkolny obejmował wsie: Fabianowo, Junikowo, Kotowo, Plewiska i Rudnicze. Po kilku latach Golasiński opuścił posadę i przeniósł się do Chomęcic. Na jego miejsce pruska administracja szkolna powołała Mitkiewicza, który po kilku latach przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Kotowie. Jego następca- Hilary Falkowski po przeszło dwóch latach nauczania przeniesiony został na równorzędne stanowisko do nowej szkoły w Żabikowie. Po nim posadę objął Kazimierz Baraniecki, który kierował szkołą w latach 1841-1869. Po jego śmierci szkoła przez pół roku była bez nauczyciela. Dopiero z dniem 23 VIII 1869 r. funkcję kierownika jednoklasowej szkoły objął Nepomucen Krzesiński. Prowadził on „ Kronikę szkolną” pisaną w języku niemieckim. Krzesiński zmarł 13 II 1882 r., a miejsce po nim zajął Ludwik Dymkowski. Był to jeden z najdłużej uczących nauczycieli. Pracował bowiem aż do 1927 r. Pensja ówczesnego nauczyciela była stosunkowo niska i zależała od umowy zawartej z gminną radą szkolną ( tabela nr 1).

            Na ówczesnej gminie spoczywały poważne obowiązki i świadczenia na rzecz szkoły; remonty budynku, zaopatrzenie w opał na zimę, wydatki na sprzątanie i świadczenia w naturze dla nauczyciela. Świadczenia w naturze musieli do 1888 r. ponosić rodzice dzieci uczęszczających do szkoły. Po wprowadzeniu podatku szkolnego danina zastąpiona została opłatami pieniężnymi.

Tabela 1

Wynagrodzenie roczne nauczyciela szkoły w Fabianowie w 1883 r.

Żródło: ASF. Kronika szkolna

Tabela 2

Liczba domów i mieszkańców w rej. szkolnym Fabianowo w XIX i na początku XX w.

Źródło: L. Plater, Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Lipsk 1846, s. 340 ASF Kronika szkolna

Pod koniec XIX w. Fabianowo, Kotowo i Rudnicze nosiły już charakter osad podmiejskich ( tabela 2). Większość mieszkańców stanowili robotnicy zatrudnieni w miejscowych cegielniach lub dochodzący do pracy w Poznaniu. Osiedlało się też wielu kolejarzy, którzy z biegiem lat budowali sobie domki jednorodzinne. Rodziny były wielodzietne, o czym świadczy zawsze duża liczba dzieci w szkole.

            Z powodu ciasnoty lokalowej szkoła była przepełniona i nie mogła zapewnić wszystkim dzieciom miejsca na naukę. Nie wystarczała także jedna siła nauczycielska. Przypadało bowiem na nią ponad 200 dzieci. W miesiącach letnich 1882 r. poszczególne klasy miały zajęcia: II kl.- w godzinach 7.00- 9.00; III kl. 9.30- 11.30, a I kl. w godzinach  12.00- 15.00. W zimie odbywały się one o godzinę później . W praktyce mimo istniejącego obowiązku szkolnego, nie wszystkie dzieci mogły go spełnić. Twierdzenie ówczesnych władz pruskich o upowszechnieniu nauki szkolnej na poziomie elementarnym było w takich warunkach szowinistyczna przechwałką. W poszczególnych latach liczba dzieci, które nie mogły pobierać nauki szkolnej wahała się od 12 do 38. Stan taki przetrwał aż do1912 r.

            Rada gminna i dozór szkolny próbowały ten piekący problem rozwiązać przez wybudowanie  w 1874 r. nowego budynku szkolnego. Zmniejszyło to liczbę dzieci nie pobierających nauki, lecz zjawiska nie zlikwidowało. Stary budynek poszkolny nabył za 185 marek kamerdyner Wawrzyniec Czajka, a osiem starych ławek nabył za 8 marek restaurator Józef Cegiołka. Problemu nie rozwiązano także przez przydzielenie szkole w 1883 r. jeszcze jednego nauczyciela, gdyż na każdego z nich przypadało po ponad 130 dzieci.

            Przy takim obciążeniu i przeładowaniu izb lekcyjnych wyniki nauczania były bardzo niskie. W roku szkolnym 1893/94 na 126 dzieci w dwóch najwyższych klasach, tj. I i II zwolniono ze szkoły 35 dzieci, w tym ze szkoły o pełnym wymiarze tygodniowo godzin lekcyjnych- 20 dzieci, a ze skróconej tzw. szkoły letniej ( półrocznej) o niepełnym wymiarze tygodniowo godzin- 15 dzieci. System nauczania w elementarnej szkole pruskiej był niejednolity, jaskrawo odzwierciedlający klasowe stosunki kapitalistyczne. Niezależnie od indywidualnych wyników nauczania istniały w tej samej szkole wiejskiej dwa różne poziomy przygotowania dziecka do życia. Dzieci niezamożnych rodziców, które musiały w porze letniej pomagać w gospodarstwie lub zarabiać na swoje utrzymanie, uczęszczały do tzw. szkoły letniej, tj. dla pastuchów- jak powszechnie mawiano. Poziom wykształcenia tych ostatnich był  o wiele niższy. Większość dzieci pochodziła z bardzo biednych rodzin, skoro podczas łagodnej jesieni w 1892 roku, chodziły one boso do szkoły aż do grudnia! Drożyzna i bezrobocie, nędzę tę jeszcze pogłębiały . Silniejsze mrozy wpływały na bardzo słaba frekwencję w szkole, gdyż dzieci nie miały w co się ubrać ( tabela 3). Na przykład w 1893 roku na 260 dzieci w szkole, uczęszczało na zajęcia od grudnia aż do końca lutego 1894 roku tylko od 25 do 75 dzieci.

            Samorząd gminny i szkolny podjął w 1888 roku ponownie duży wysiłek. Wybudowano nowy i większy budynek szkolny. Jednak na skutek stałego wzrostu liczby mieszkańców wsi, nowy budynek szkolny nie rozwiązał ostatecznie braku izb lekcyjnych i zapewnienia wszystkim dzieciom nauki. Problem rozwiązany został dopiero ostatecznie z chwilą wybudowania w 1912 roku nowego budynku szkolnego na 100 dzieci w Fabianowie i zwiększenia liczby nauczycieli oraz wybudowania nowej szkoły i utworzenie w 1900 roku nowego rejonu szkolnego w Junikowie. Tygodniowy wymiar zajęć lekcyjnych jednego nauczyciela wynosił wówczas 32 godziny.

Tabela 3

Liczba dzieci w poszczególnych klasach w roku szkolnym 1893/1894

Źródło: ASF. Kronika szkolna.

Do 1885 roku szkoła podlegała nadzorowi pedagogicznemu inspektoratu szkolnego powiatu poznańskiego, a od następnego roku inspektoratowi dla miasta Poznania. Na tę decyzję wpłynął fakt, że Fabianowo, Kotowo i Rudnicze przekształciły się w osady podmiejskie. Odtąd będą się zacieśniać coraz bardziej więzy Fabianowa z Poznaniem.

            Do szkoły fabianowskiej uczęszczały w przeważającej liczbie dzieci narodowości polskiej. Pod względem wyznaniowym szkoła była symultalna, a więc uczęszczały do nie dzieci wydania katolickiego i ewangelickiego. Od roku 1883 wzrastał nacisk władz pruskich na kierownictwo, by szkoła stała się instrumentem germanizacji dzieci polskich. Pierwszym przejawem takiego nacisku było zarządzenie nakazujące wprowadzenie od października 1883 roku dla polskich dzieci wyznania katolickiego, a noszących nazwiska o brzmieniu niemieckim nauki religii w języku niemieckim. Od tego momentu datują się konflikty w szkole fabianowskiej. Dochodzi także do konfliktu między szkołą a większością polską. Walka dzieci i rodziców o utrzymanie wykładowego języka polskiego w nauczaniu religii nabrała później charakteru walki w obronie zagrożonej narodowości, a w momentach szczytowych konfliktu przybiera nawet charakter walki narodowowyzwoleńczej.

            W roku 1898 kierownik szkoły, Polak Ludwik Dymkowski, otrzymał poufne rozporządzenie premiera rządu pruskiego, w którym m. in. czytamy, że „ podstawowym obowiązkiem wszystkich urzędników, zwłaszcza nauczycieli, jest utrwalenie niemczyzny i pruskiej świadomości przynależności państwowej na obszarze o mieszanej narodowości”.

            Dalej premier zalecał, aby we wszystkich zatargach między tymi narodowościami popierać Niemców, niemieckie wychowanie i kulturę. „ Mimo wielkich wysiłków ze strony urzędników i nauczycieli- oświadcza premier, książę Hehenlohe- akcja utrwalania  niemczyzny w Poznańskiem natrafia na opór polskiego społeczeństwa i nie daje porządnych rezultatów” Tak premier jak i minister oświecenia, Bosse, zlecali „ zwiększenie wysiłków w tej akcji”.

            Władze szkolne w Poznaniu rozporządzeniem z 31 III 1900 r. nakazały we wszystkich szkołach elementarnych w klasach najwyższych wprowadzić język niemiecki jako wykładowy przy nauczaniu religii dla dzieci polskich. Tym zarządzeniem objęte zostały wszystkie szkoły podlegające inspektoratowi miasta Poznania, m. in. także szkoła w Fabianowie z absolutną większością dziatwy polskiej. Przeciwko tej decyzji władz pruskich zaprotestowali na wiecu rodzice w Fabianowie. Kiedy władze zaborcze zignorowały te słuszne protesty Polaków, do walki o język polski przystąpiły w 1900 r. dzieci szkoły fabianowskiej. Za udział w strajku szkolnym obniżono wszystkim dzieciom stopnie ze sprawowania i religii  na świadectwach końcowych przy opuszczaniu przez nie szkoły w latach 1900- 1901.  Na znak protestu prawie wszystkie polskie szkoły bojkotowały naukę języka zaborcy, o czym świadczą stopnie z tego przedmiotu nauczania w latach 1900- 1918. Strajk polegał na wstrzymaniu się od odpowiedzi w języku niemieckim podczas lekcji religii. Ten bierny opór dzieci w szkole fabianowskiej trwał krótko, bo zaledwie kilka dni.

            Ten pierwszy, żywiołowy opór dzieci polskich w szkole fabianowskiej zaskoczył szkolne władze niemieckie. Nie spodziewały się one tak solidarnego odruchu. Aby na przyszłość dzieci niemieckie nie ulegały „ buntowniczym” wpływom dzieci polskich, władze postanowiły, że dzieci wyznania ewangelickiego będą od 1903 roku uczęszczały na lekcje religii szkoły w Junikowie, a dzieci katolickie z Junikowa do szkoły w Fabianowie.

            Wszystkie te pociągnięcia nie dały spodziewanego rezultatu, bowiem w 1904 roku doszło na tym tle do nowego konfliktu, mianowicie do czynnego oporu. W lipcu 1904 roku na 197 dzieci w szkole zastrajkowało 160, opuszczając w ciągu dwunastu dni łącznie 1539 dni nauki szkolnej. Oczywiście władze szkolne ukarały rodziców grzywną pieniężną po pięć marek na każdy dzień opuszczonej nauki, co w końcu doprowadziło do przerwania strajku po feriach letnich.

            Po raz trzeci młodzi bojownicy szkoły fabianowskiej wzięli udział w walce o język polski w powszechnym strajku szkolnym w latach 1906- 1907. Strajk rozpoczął się po feriach jesiennych, tj. od października 1906 roku i trwał do początków września następnego roku. Wzięło w nim udział ponad 120 dzieci. Dzieci karano tzw. karcerem szkolnym, przedłużano im obowiązek szkolny do pół roku, cofano z wyższej klasy do niższej, obniżano stopnie ze sprawowania i religii oraz karano rodziców grzywnami pieniężnymi, licząc lekcje religii, na których dzieci nie odpowiadały w języku niemieckim, za godziny nieusprawiedliwionej nieobecności. Zastosowano więc te same kary jak za udział w strajku w 1904 roku. Ponadto tym razem zmieniono skład dozoru szkolnego, usuwając długoletnich członków- Józefa Czajkę i Walentego Płotkowiaka, których dzieci również brały udział w strajku powszechnym. Kierownik szkoły, Polak i nauczyciel Niemiec , Karol Kuschel, nie katowali dzieci za udział w strajku, stąd jego przebieg był dość spokojny. Ten przychylny stosunek niemieckiego nauczyciela do polskich dzieci nie uszedł uwagi władz szkolnych, które przeniosły go w 1909 roku do Żabikowa. W tym samym roku wszystkie dzieci niemieckie ze szkoły w Fabianowie przeniesiono do szkoły w Żabikowie i Junikowie. Szkoła fabianowska została zatem przeznaczona tylko dla dzieci polskich i stała się odtąd szkołą wyznaniową.

            Odzyskanie w 1918 roku przez Polskę niepodległości stworzyło całkowicie nowe pespektywy dla rozwoju polskiego szkolnictwa i preferowania ruchu regionalistycznego. Z walki o utrzymanie tożsamości narodowej przekształcił się on w systematyczną i planową działalność oświatową i kulturotwórczą, służącą integracji lokalnych społeczności oraz pozyskaniu tkwiących w nim sił twórczych.

            30 XI 1918 r. zawiązano w Poznaniu Stowarzyszenie Nauczycieli Polaków. Do jego współzałożycieli należał kierownik szkoły w Fabianowie, Ludwik Dymkowski. Na tym organizacyjnym zebraniu Stowarzyszenia nauczyciele postanowili natychmiast przystąpić do wprowadzenia w swoich szkołach nauki w języku polskim. W grudniu 1918 roku szkoła fabianowska została spolonizowana. W następnych latach zatrudniano na stanowiskach nauczycieli tylko z rodowodem polskim. Nauka w szkole trwała osiem lat w czterech klasach. W 1923 roku świadectwa były jeszcze w języku niemieckim, ale oceny wypisywano po polsku. Skala ocen była bardziej opisowa niż ta, która była stosowana w latach trzydziestych i powojennych.

            Kierownictwo szkoły sprawował nadal Ludwik Dymkowski. Nowymi nauczycielami w polskiej już Katolickiej Szkole Powszechnej w Fabianowie byli: J. Skrzypkowa, J. Szukowska i M. Wertzówna. W 1925 roku pracę pedagogiczną podjął A.Kwaśnik a w 1927 roku J. Wawrzyniak. W tym roku odszedł tez na emeryturę najdłużej pracujący w szkole fabianowskiej nauczyciel- kierownik  – Ludwik Dymkowski.

            W następnych latach władze oświatowe nie mianowały stałego kierownika szkoły a funkcję p. o. kolejno sprawowali: J. Skrzypkowa do 1932 roku, K. Holejko od września 1932  do września  1934 roku i K. Wardecki od września 1934 roku do wybuchu II wojny światowej. W latach 1933- 36 jako nauczyciele pracowali W. Lubiński i M. Mikołajczak.

            W tych latach szkoła mieściła się w dwóch oddzielnych budynkach; starszy wybudowany w 1888 r. od strony południowo- wschodniej i nowszy wybudowany w 1912 roku od strony północno- zachodniej z mieszkaniem dla nauczycieli. Ciągle wzrastała liczba dzieci w wieku szkolnym i dotychczasowe pomieszczenia nie wystarczały na potrzeby szkoły. Chęć posiadania większego budynku szkolnego była wśród mieszkańców wsi  niezwykle żywotna. W roku 1922 zawiązał się Komitet Rozbudowy Szkoły a w następnych dwóch latach dokonano realizacji tych zamierzeń. Duże zasługi w rozbudowę gmachu szkoły wniosło społeczeństwo Fabianowa i przyległych wsi organizując zwózkę materiałów budowlanych, pomagając w pracach murarskich, ciesielskich, dekarskich i innych. Ten etap rozbudowy wspomagał Centralny Związek Robotników Budowlanych Oddział Ceramiczny- Fabianowo pod nazwą „ Wolność”. W ten sposób zabudowano wolną przestrzeń między oddzielnie stojącymi budynkami z przeznaczeniem na dodatkowe izby lekcyjne, kuchnię, dwa mieszkania dla nauczycieli.

            Oprócz działalności dydaktyczno- wychowawczych przedwojenna szkoła fabianowska rozwijała działalność pozalekcyjną i pozaszkolną. Na terenie szkoły funkcjonowało „Towarzystwo Czytelni Ludowych”, które zgodnie z ówcześnie panującym hasłem: „ Oświata ludu dokona cudu”, propagowało rozwijanie czytelnictwa polskiej książki wśród młodzieży i dorosłych. Opiekunem „ Towarzystwa” z ramienia szkoły była Jadwiga Skrzypkowaa prezesem Bronisława Komorowska. Przy szkole istniało „ Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej” jako filia „Stowarzyszenia” przy parafii w Żabikowie. Prezesem oddziału w Fabianowie była M. Zwierzyńska a sekretarzem M. Wasielewska.

            W szkole organizowane były kursy gospodyń wiejskich oraz haftowania i szycia dla dziewcząt ze starszych klas szkolnych i pozaszkolnych.

            Szkoła ściśle współpracowała z Parafią Kościoła Katolickiego w Żabikowie. Nauczanie religii odbywało się w szkole przez nauczycieli i księży. Naukę rozpoczynano i kończoną modlitwą. „Towarzystwo Śpiewacze” z Fabianowa oparte na młodzieży pozaszkolnej ćwiczyło w szkole pod kierunkiem księdza z Żabikowa . Występy Towarzystwa miały miejsce podczas różnych uroczystości kościelnych i świeckich. Później „ Towarzystwo Śpiewacze” zostało wchłonięte przez chór parafialny.

            W ostatnich latach poprzedzających II wojnę światową działalność swą rozpoczęło harcerstwo oparte na brytyjskim wzorcu Baden- Powella. Szczególny rozkwit organizacji Związku Harcerstwa Polskiego miał w Fabianowie miejsce w czasie powojennym, o czym będzie napisane w dalszej części publikacji.

            W czasie okupacji 1939-1945 szkoła, jej wyposażenie, jej urządzenia i pomoce naukowe  zostały zdewastowane lub całkowicie zniszczone przez wojska niemieckie. Przepadła również część dokumentacji szkolnej . Na początku wojny stacjonowały w szkole niemieckie jednostki wojskowe ochrony przeciwpożarowej. Na pewien czas szkoła była zamknięta dla uczniów. W późniejszym okresie  uruchomiono w niej dwie klasy dla ponad 300 dzieci polskich. Uczył jej jeden nauczyciel Niemiec o nazwisku Kuschel, bez kwalifikacji pedagogicznych. Dzieci były zatrudniane do rozmaitych prac. Nauczyciel zgłosił wszystkie dzieci w urzędzie zatrudnienia, który starsze dzieci wysyłał na roboty przymusowe do Niemiec. Tylko jedna rodzina w Fabianowie i jedna w Kotowie przyjęły niemiecką listę narodowościową.

Tabela 4

Liczba dzieci w szkole w latach 1882- 1965   

Źródło: Kronika szkolna. Katalogi dzieci. Różne sprawozdania do władz. Roczne sprawozdania Głównego Urzędu  Statystycznego.

Fabianowo włączono administracyjnie do Dzielnicy Rady Narodowej Grunwald.

            Toczyły się jeszcze walki o Cytadelę poznańską, żołnierze rozbitych oddziałów niemieckich jeszcze ostrzeliwali rejon szkoły w Fabianowie, kiedy 14 II 1945 roku szkoła fabianowska rozpoczęła swoja działalność przyjmując zapisy 281 dzieci. Pięciu przedwojennych nauczycieli podjęło normalną pracę szkolną.

            W tym samym jeszcze roku dokończono przerwane wybuchem wojny w 1939 roku prace remontowe w szkole. Budynek szkolny składający się z trzech segmentów dawnych budowli połączono w jedną całość. Dalszych przeróbek dokonano w 1958 roku, a w następnym przeprowadzono kapitalny remont gmachu szkolnego.

            Pierwszy rok szkolny w 1945 roku trwał od 14 lutego do 13 czerwca dla jednych klas, a dla innych 14 lipca tego samego roku. Utworzono cztery klasy i pięć oddziałów . Do poszczególnych oddziałów trafiali uczniowie o bardzo zróżnicowanym wieku od 7- 14 lat. W jednym oddziale uczyły się dzieci urodzone w 1931 roku i te urodzone w 1938 roku. Sytuacja wymagała organizowania klas o przyspieszonym cyklu nauczania. Wielu uczniów promowano po półrocznym nauczaniu o dwie klasy wyżej. Uczniów, którzy ukończyli 15 lat zwalniano z obowiązku szkolnego.

            W pierwszych powojennych latach główny problem stanowiło likwidowanie i wyrównywanie zaległości wynikających z braku nauczania w czasie niemieckiej okupacji. Przerośnięta młodzież pozbawiona w czasie okupacji i wojny pozytywnych oddziaływań pedagogicznych sprawiała wiele problemów dydaktyczno- wychowawczych. Stopniowo jednak dzięki wytężonej pracy pedagogicznej sytuacja się normowała.

            Od nowego roku szkolnego 1945/46 pracę podjęła Apolonia Eling, od marca 1946 roku Grażyna Burak. W pierwszych miesiącach roku szkolnego 1946/47 pracę nauczycielską w fabianowskiej szkole rozpoczęli Stefan Majcher i Stanisław Kuropka a w następnym roku Stanisława Majcher i Wanda Stylo. Z początkiem nowego roku szkolnego 1948/49 kierownictwo, tylko na jeden rok, objął Stanisław  Kuropka a nowym nauczycielem był Marian Kopeć.

            Organizacja pracy szkolnej była nadal trudna z uwagi na dużą liczbę uczniów w klasach . Brakowało sprzętu, pomocy naukowych, podręczników.

            Od września 1949 kierownictwo szkoły powierzone zostało cenionemu w środowisku nauczycielowi i wychowawcy Antoniemu Maćkowiakowi.

            W tamtych latach szkoła przejmowała także na siebie różne funkcje opiekuńcze, współpracowała z rodzicami. Wyniszczone ciężkimi latami okupacji i niedostatkami lat powojennych młode organizmy dziecięce wymagały dodatkowej ochrony zdrowotnej i socjalnej. Dość często były przypadki gruźlicy, krzywicy, wszawicy, świerzbu itp. Co roku dla większości dzieci organizowano kolonie letnie, półkolonie, obozy harcerskie. Dzieci podupadłe na zdrowiu wysyłano do prewentoriów i sanatoriów. W szkole organizowano dożywianie i pomoc materialną. Jedną z akcji profilaktycznych, której dzieci nie lubiły, była codzienna łyżka tranu dla każdego ucznia.

            Szczególnie prężne działania organizacja harcerska opierająca się na przedwojennych skautingowych zasadach. Drużyny starszo harcerskie wciągały do swoich zastępów młodzież szkolną, opiekowały się Zachami. W tamtych beztelewizyjnych czasach świetnie przygotowane imprezy organizowane przez harcerzy były nie lada atrakcją dla miejscowego społeczeństwa. Obozy, ogniska, uroczyste przyrzeczenia harcerskie, prace na rzecz środowiska, zbiórki złomu i makulatury, szkolenia sanitarne, bezpieczeństwa ruchu, to niektóre przykłady pracy harcerstwa. Z tego pięknego okresu działalności harcerskiej pozostali  niemi  świadkowie ich poczynań- drzewa rosnące na podwórzu i boisku szkolnym sadzone przez dzieci w mundurkach. To właściwie z 23 PDH w Poznaniu- Fabianowie wyrósł Komendant Chorągwi Poznańskiej dh Wiesław Bogusławski.

            W latach pięćdziesiątych szkoła współpracowała z klubem piłkarskim  „ Orkan- Fabianowo”. Na poważniejsze imprezy szkolne salę widowiskowo- sportową wynajmował bezpłatnie właściciel obiektu- Leon Czajka. Odbywały się tam różne akademie, baliki gwiazdkowo- noworoczne, występy zespołów dziewczęcych i zabawy dla dorosłych organizowane przez Komitet Rodzicielski.

            W roku 1962 zbudowano nowy dom gospodarczy, przebudowano strych i wymieniono instalację elektryczną. W latach 1963- 1965 przeprowadzona gruntowną przebudowę gmachu szkolnego i zmodernizowano go. Ponadto szkoła otrzymała działkę pomiarowo- geograficzną, biologiczną z alpinarium i morfologiczną do nauki geografii, dalej klasę letnia do nauczania biologii i boiska do koszykówki i siatkówki. W wyniku tych prac adaptacyjnych szkoła dysponuje siedmioma izbami lekcyjnymi, trzema dobrze wyposażonymi pracowniami , harcówką, świetlicą, biblioteką, gabinetami: pomocy naukowych i lekarskim oraz kuchnią. Urządzono gustowny pokój nauczycielski, kancelarię i sekretariat szkoły.

            Społeczeństwo Fabianowa wykazało duże zainteresowanie rozbudową, modernizacją i wyposażeniem szkoły, o czym świadczą wykonane w ramach czynów społecznych prace których wartość oblicza się na ponad 150 tys. zł.

            Na najbliższe lata przewiduje się założenie inspektów ogrodowych, doświadczalną cieplarnię, w której urządzi się tzw. zieloną klasę biologiczną. Przeprowadzi się także dalszą modernizacje boiska szkolnego i urządzi zielony plac do masowych ćwiczeń gimnastycznych dla młodzieży szkolnej i pozaszkolnej.

            10 XI 1965 r. z okazji jubileuszu szkoły nadano jej imię pierwszego poległego żołnierza Powstania Wielkopolskiego 1918/1919- Franciszka Ratajczaka. W związku z tym  o Prezydium DRN Grunwald Bolesława Matczaka i zawieszono portret patrona szkoły. Zorganizowano także okolicznościową wystawę, obrazującą dzieje szkoły Fabianowskiej. Największe zainteresowanie wzbudziły oryginalne dokumenty i materiały rękopiśmienne dotyczące dziejów szkoły.

            Podniosłym momentem uroczystości jubileuszowych była akademia, którą zagaił długoletni nauczyciel i kierownik szkoły, Stanisław Tomczak, pracujący w niej od 1954 roku. Referat o dziejach szkoły w Fabianowie wygłosił Ludwik Gomolec, prezes Zarządu Dzielnicowego Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania na Grunwaldzie, po czym dzieci pod kierownictwem nauczycieli zaprezentowały piękny montaż słowno-muzyczny, przedstawiający życie i walkę patrona szkoły.

            W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ustabilizowała się kadra nauczycielska. Zmniejszyła się rotacja uczących między innymi za sprawą uruchomienia linii autobusowej nr 80. W szkole zatrudniło się wielu nauczycieli z wyższym wykształceniem, specjalistów w nauczanym przedmiocie. Szkoła wzbogacała się w liczne pomoce naukowe wykonywane we własnym zakresie i otrzymywane z centralnego zaopatrzenia. Nauczyciele stawiali sobie i uczniom coraz wyższe wymagania. Efektem tego były liczne sukcesy w Wojewódzkich Konkursach Przedmiotowych i zawodach sportowych.

            Najwartościowsze rezultaty osiągnęli uczniowie w Konkursach Biologicznych zajmując trzykrotnie pierwsze miejsca i wielokrotnie lokaty premiowane zwolnieniem z egzaminu wstępnego do liceum o profilu biologicznym.

            Wielokrotnie uczniowie Szkoły Podstawowej nr 52 w Poznaniu stawali na podium za zwycięstwa lub czołowe lokaty w zawodach dzielnicowych, miejskich i wojewódzkich. Często wygrywali rywalizację ze szkołami sportowymi.

            Wysokie miejsca osiągali również uczniowie w konkursach recytatorskich, polonistycznych, śpiewaczych i katechetycznych.

            Z końcem lat osiemdziesiątych zużycie bazy lokalowej szkoły było tak znaczące, że rodzice i nauczyciele sprowadzając telewizję wymusili na władzach oświatowych przeprowadzenie remontu kapitalnego. Zainstalowano centralne ogrzewanie, umieszczono w budynku szkolnym sanitariaty, wykonano elewacje budynku, adaptowano pomieszczenia gospodarcze na salę do zajęć gimnastycznych, ogrodzono część boiska szkolnego.

            W maju 1992 roku odbył się konkurs na stanowisko dyrektora szkoły. Jedynym kandydatem stającym do konkursu była dotychczasowa zastępczyni dyrektora mgr Henryka Wiciak i ona została dyrektorem szkoły. Funkcję zastępcy pełni wówczas mgr Czesława Wasielewska.

            10 listopada każdego roku szkoła odtąd obchodzi dzień swojego patrona i rocznicę założenia szkoły.

            Jubileusz szkoły, a szczególnie tak czcigodna dwusetna rocznica jest okazją do wspomnień, które, choć minione, na zawsze pozostają w pamięci. Szkoła, to pojęcie bardzo złożone: to miejsce, budynek, ludzie, wspomnienia. Czas je porządkuje: jednym daje blasku, drugim zaciera wyrazistość, niektóre stawia w innym świetle, pozostałe wymazuje z pamięci. Jakiekolwiek nie byłyby nasze odczucia, trudno zostać obojętnym wobec miejsca, w którym zostawiło się część życia.

            Przechodzimy w naszym życiu wiele dróg, wiele wydeptujemy ścieżek, nie wiedząc, co spotkamy za zakrętem, jaki szlak wybierzemy na rozstaju. Ale drogi nas wszystkich – osób związanych ze szkołą przy ulicy Fabianowskiej – skrzyżowały się w jednym miejscu: w szkole, która od dwustu lat przygarnia pod swoją strzechę kolejne pokolenia uczniów i nauczycieli. Jedni przybyli tu na chwilę, inni spędzili całe zawodowe bądź szkolne życie. To tutaj przeżywaliśmy pierwsze sukcesy i gorycz porażek, zawiązaliśmy przyjaźnie i znajomości. Pamiętamy pierwszy dzwonek, niepewność, tremę przed spotkaniem z nowa klasą, radosne wzruszenia uroczystości szkolnych, strach przed klasówką, świeżość nowego środowiska. Czas płynie, chwile rozstań nieustannie wplatają się w nasze życie i na zawsze już pozostanie tęsknota za starymi murami, za gwarem, za tymi, co tworzyli blask i klimat szkoły,  w której  „każdy cząstkę swej duszy zostawił”. Szkoła miała szczęście do dobrych ludzi. Kolejni włodarze walczyli o powszechny dostęp do edukacji, o język ojczysty, o godziwe warunki nauki. To ich wysiłek, trafne decyzje i perspektywiczne projekty pozwoliły przetrwać i rozwinąć działalność szkoły, która w tych murach powstała. W naszej szkole pracowali i pracują pasjonaci, dla których niełatwa nauczycielska praca to zamiłowanie, źródło intelektualnych wyzwań.

            W 1959 roku Fabianowo włączono w granice poznańskiej dzielnicy Grunwald, a szkołę gruntownie wyremontowano i zmodernizowano na początku lat sześćdziesiątych. W 200-letniej historii szkoły kilkakrotnie powstawał nowy budynek, ponieważ każdy poprzedni z biegiem lat stawał się za mały, dla stale rosnącej liczby uczniów. 10 listopada 1965roku nadano szkole imię Franciszka Ratajczaka – pierwszego poległego żołnierza Powstania Warszawskiego 1918 – 1919.

            Stare mury szkoły pamiętają bombardowanie miasta, jęki rannych, ogromne braki w wyposażeniu, ławki z otworami na kałamarze, wymianę liczydeł na kalkulatory, wprowadzenie zajęć komputerowych, wyposażenie klas w urządzenia multimedialne. Szkole sprzyjał pomyślny los, przetrwała wszelkie dziejowe zawieruchy. Ale te mury nie opowiedzą nam o swojej historii, nie odtworzą minionych wydarzeń, przeżyć i emocji. To jest nasze zadanie. Tych, co pamiętają jak zmieniała się szkoła, jak kolejne pokolenia naszych wychowanków odchodziły w szeroki świat. Szkolne kroniki, protokoły, pisma urzędowe, dokumenty nie odtworzą tych znaczący wydarzeń z życia szkoły, które zapisane są tylko w naszej pamięci. Czas płynie, zmieniają się uczniowie i nauczyciele, ale sama szkoła trwa niezmiennie w krajobrazie naszego miasta. Będzie kształcić kolejne roczniki młodych ludzi i wyposażać ich w wiedzę i pamięć o tym, co było, w pamięć o dziejach i o ludziach, których warto i trzeba ocalić od zapomnienia.

            Dnia 13 grudnia 2002 roku został poświęcony i wręczony uczniom Szkoły Podstawowej nr 52 w Poznaniu nowy Sztandar. Został on  wykonany w Pracowni Haftu Artystycznego w Poznaniu przy ulicy Kilińskiego. Fundatorami Sztandaru byli: Urząd Miasta Poznania oraz Rada Rodziców przy Szkole Podstawowej nr 52. Rodzicami chrzestnymi zostali: Pani Bogumiła Jakubowska i Pan Grzegorz Łabędzki. W uroczystym dniu wręczenia nowego Sztandaru uczestniczyli uczniowie klas 0-VI.   

            W 2009 roku Rada Miasta Poznań zdecydowała o przekazaniu Fundacji Publicznej Szkoły Podstawowej nr 52 w Poznaniu.

            Fundacja powstała we wrześniu 2001 roku, jako organizacja pozarządowa, działająca na rzecz interesu publicznego. W 2004 roku otrzymała status organizacji pożytku publicznego. Od momentu powstania Fundacja pomogła kilkudziesięciu tysiącom osób w ramach szkoleń, bezpłatnego poradnictwa prawnego oraz prowadzonych przez siebie placówek opiekuńczych, edukacyjnych i socjoterapeutycznych. Zrealizowała kilkadziesiąt projektów dotowanych przez różnego rodzaju podmioty.

            Głównym z realizowanych przez Fundację zadań jest prowadzenie działalności edukacyjnej na każdym etapie rozwoju człowieka. Fundacja realizuje ten cel poprzez prowadzenie placówek edukacyjnych i szkoleń zawodowych finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. Familijny Poznań podejmuje także działania na rzecz zmniejszenia nierówności i marginalizacji społecznej spowodowanej nierównym dostępem do informacji prowadząc różnorodne formy bezpłatnego poradnictwa. W ramach tych działań Fundacja Familijny Poznań utworzyła 3 pomorskie oraz 4 wielkopolskie Biura Porad Prawnych i Informacji Obywatelskiej. Od września 2012 roku w porozumieniu z Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego, przy biurach w Lesznie, Koninie, Pile oraz w punkcie konsultacyjnym w Poznaniu, bezpłatnych porad prawnych mogą zasięgnąć także organizacje pozarządowe.

            Fundacja otworzyła również sieć przedszkoli, które zapewniają bezpłatną pięciogodzinną opiekę nad dziećmi.

            Wciąż rosnąca ilość podopiecznych Fundacji Familijny Poznań utwierdza w przekonaniu, iż potrzebne są kolejne placówki tego typu. Fundacja utworzyła 230 placówek przedszkolnych na terenie sześciu województw pozyskując na ten cel ponad 20 mln zł ze środków zewnętrznych. Obecnie prowadzi 68 placówek kierujących swoją ofertę do najmłodszych. W roku 2012 Fundacja poszerzyła swoją ofertę m.in.: o 2 Niepubliczne Przedszkola – Galileo oraz Kolumbus – na terenie Poznania, 6 Punktów Przedszkolnych na obszarach wiejskich Wielkopolski oraz 7 Publicznych Przedszkoli, zbudowanych w systemie modułowym na terenie Wrocławia. Również w 2012 roku, powstał w Poznaniu żłobek w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej „Przyzakładowy Żłobek Alternatywą Dla Pracujących Rodziców”.

            Nie zapominając jednak o potrzebach młodzieży Fundacja kształci poznańskich podopiecznych w Publicznej Szkole Podstawowej nr 52 na Fabianowie oraz w Niepublicznym Gimnazjum nr 1. Ponadto we wrześniu 2012 roku Fundacja otworzyła 2 kolejne szkoły: Niepubliczną Szkołę Podstawową Galileo w Nakonowie (gm. Kowal) oraz Publiczną Szkołę Podstawową nr 29 w Gdańsku.

            Po informacji o przekazaniu Fundacji szkoły rozpoczęły się działania rekrutacyjne. Podczas wakacji został wykonany gruntowny remont głównego budynku oraz uporządkowanie terenu wokół szkoły. Powstały sale lekcyjne, świetlice na poddaszu, nowe toalety. Cały budynek został odmalowany i przygotowany do nowego roku szkolnego. W 2011 roku został ustawiony budynek modułowy, w którym uczą się dzieci w klasach I-III. Składa się on z pięciu klas, toalet oraz pomieszczenia socjalnego. Obecnie w klasach I – III kształci się 122 uczniów pod okiem wspaniałych nauczycieli: wychowawcą klasy IA jest Pani mgr Anna Herbik, pod której skrzydłami uczy się 23 dzieci, wychowawcą klasy IB jest Pani mgr Agnieszka Nowaczyk, która prowadzi klasę składającą się z 25 uczniów, wychowawcą klasy IIA jest Pani mgr Magdalena Kozica, jej klasa składa się z 23 wychowanków, wychowawcą klasy IIB jest Pan mgr Sylwester Marchwiński, jego klasa liczy 25 uczniów, natomiast wychowawcą klasy III jest Pani mgr Justyna Dolatowska-Wolny, mająca najliczniejszą klasę spośród klas I-III a liczy ona 26 uczniów.

            W budynku głównym szkoły znajduje się Szkoła Podstawowa- klasy IV – VI oraz Gimnazjum.

            Wychowawcą klasy IV-tej jest Pani mgr Dorota Kiersk-Królikowska -nauczyciel matematyki, klasy VA Pani mgr Magdalena Neumann-nauczyciel chemii i przyrody, klasy VB Pani Agnieszka Kaczmarek-nauczyciel wychowania fizycznego, klasy VI-tej Pani mgr Joanna Ziółkowska-nauczyciel języka polskiego. Wychowawcą klasy III-ciej gimnazjum jest Pani mgr Martyna Kossakowska-nauczyciel historii.

            Poza nauczycielami-wychowawcami w naszej Szkole pracują także nauczyciele-przedmiotowcy: Pani mgr Ewa Markiewicz-nauczyciel języka angielskiego w klasach IV-VI i gimnazjum, Pani mgr Barbara Duczkowska- nauczyciel języka angielskiego w klasach I-II, Pani mgr Hanna Kujawiak- nauczyciel języka niemieckiego, Pani Monika Piasecka- nauczyciel języka polskiego, Pan mgr Radosław Lubkowski- nauczyciel muzyki, Pan mgr Sławomir Wrembel – nauczyciel religii oraz plastyki, Pani Danuta Timm- nauczyciel techniki, Pani mgr Mariola Wesołowska- nauczyciel matematyki i informatyki, Pani mgr Anita Przedpełska – pedagog szkolny, Pani mgr Natalia Szymańska – psycholog, Pani mgr Katarzyna Klecha – logopeda. Na świetlicy szkolnej opiekę sprawują: Pani mgr Klaudia Zakrzewska oraz Pani Angelika Szerle.

            Dyrektorem szkoły od roku 2009 – listopada 2015 roku była Pani mgr Alicja Mikołajczak, następnie funkcję dyrektora  przejął Pan mgr Jacek Misch i sprawuje ją do 2018.

            Dyrektorem Wielkopolskiego Oddziału Fundacji Familijny Poznań jest Pani Monika Kremser.

            W 2016 r.  w Szkole Podstawowej nr 52 naukę pobiera 197 uczniów.

 Kalendarium ślubowań …

Rok 1993

W piątek 1 października 1993 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klas pierwszych.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Klasa I a

Adamczak Mikołaj

Adamska Joanna

Anioła Paulina

Babiński Jacek

Bartkowiak Joanna

Bartkowiak Weronika

Cieślak Katarzyna

Figiel Adrianna

Gabler Monika

Horochowik Joanna

Janiak Damian

Jankowiak Sebastian

Kaczmarek Waldemar

Kordylewska Anna

Łuczak Wojciech

Marcinkowski Artur

Pawlicki Mateusz

Wiśniewski Norbert

 Klasa I b

Dembińska Iwona

Eliasz Artur

Glinkowski Artur

Henke Szymon

Kowalczyk Marcin

Mielcarek Katarzyna

Nowicki Paweł

Piechocka Agnieszka

Piekara Anna

Pietryga Aiel

Skawiński Adrian

Sobczyk Anna

Staniś Tomasz

Szaj Marta

Szal Jakub

Świergiel Paulina

Tarach Tomasz

Tarent Beata

Wałęsiak Bartosz

Wałęsiak Przemysław

Wieszczeczyński Grzegorz

 Przyrzekamy:
Będziemy starali się dobrze uczyć; uczciwie i rzetelnie pracować;
być zgodnymi i dobrymi kolegami ; dobrymi dziećmi w rodzinie.

 Rok 1994

W piątek 23 września 1994 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klas pierwszych.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Klasa I a

Anioła Daria

Cegiołka Rafał

Dajerling Angelika

Fajfer Krzysztof

Gabler Renata

Janiak Sylwia

Kopalska Daria

Kobierzy Damian

Kordylewski Sylwester

Łabędzki Kamil

Noga Aleksandra

Nowacki Damian

Nowak Paulina

Nowakowski Patryk

Szaradowska Sonia

Tarent Łukasz

Klasa I b

Chwirot Krzysztof

Gleba Natalia

Gniazdowska Paula

Guszczyńska Marika

Jankowski Robert

Jerzyński Tomasz

Kobielski Łukasz

Maćkowiak Elwira

Marchwiak Natalia

Nowak Joanna

Ossowski Rafał

Padurski Sławomir

Słowińska Sylwia

Sobczyk Agnieszka

Szajkowski Michał

Tatarek Jolanta

Przyrzekamy:
Będziemy starali się dobrze uczyć;  uczciwie i rzetelnie pracować;
być zgodnymi i dobrymi kolegami; dobrymi dziećmi w rodzinie.

 Rok 1995

W środę 27 września 1995 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klas pierwszych.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Klasa I a

Adamczyk Bartosz

Adamczyk Dariusz

Czajkowski Filip

Jankowiak Kinga

Kostrzewa Tomasz

Kurasz Dawid

Obst Adrianna

Osuchowicz Natalia

Stachecka Sylwia

Tomkowiak Katarzyna

Węcławek Maciej

Wieczorek Maciej

Wieszczeczyński Sebastian

Wojciechowska Paulina

 Klasa I b

Anioła Beata

Ciborek Patryk

Grześkowiak Anna

Guszczyńska Martyna

Kaczmarek Małgorzata

Kaczmarek Martin

Łabędzka Małgorzata

Machnikowska Justyna

Majda Jakub

Nowakowska Sylwia

Wiśniewski Mateusz

Wyszyńska Maria

Przyrzekamy:
Będziemy starali się dobrze uczyć;  uczciwie i rzetelnie pracować;
być zgodnymi i dobrymi kolegami ; dobrymi dziećmi w rodzinie.

Rok 1996

W środę 25 września 1996 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klas pierwszych.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Klasa I a

Agaciak Adrian

Babiński Dominik

Ciborek Milena

Dajerling Paulina

Dziel Sandra

Górna Justyna

Janiak Agata

Klorek Arkadiusz

Mańczak Małgorzata

Nowacka Paulina

Plackowska Anna

Sadalska Małgorzata

Szczodrzyński Damian

Węcławek Piotr

Wieczorek Elżbieta

 Klasa I b

Antoniewska Marta

Asman Marcin

Bratborski Tomasz

Chwirot Maciej

Chwirot Robert

Dalkowski Marcin

Gierka Zuzanna

Glinkowski Przemysław

Guszczyński Bartosz

Kapalski Sebastian

Komar Iwona

Kowalczyk Iwona

Małecki Patryk

Napierała Martyna

Staniś Agata

Szofer Piotr

 Przyrzekamy:
Będziemy starali się dobrze uczyć; uczciwie i rzetelnie pracować;
być zgodnymi i dobrymi kolegami ; dobrymi dziećmi w rodzinie.

Rok 1998

W piątek 25 września 1998 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klas pierwszych.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Klasa I a

Adamczak Marta

Adamczak Szymon

Andrzejewski Dominik

Biegański Adrian

Gazdziejewski Łukasz

Kaczmarek Maciej

Kuciak Mateusz

Lorens Sylwia

Łabędzka Katarzyna

Łazarkowska Julia

Perz Joanna

Piechowiak Katarzyna

Sobieralzki Michał

Szymaniak Dariusz

Szymaniak Tomasz

Zub Jakub

 Klasa I b

Brączewska Monika

Ciełejewski Sebastian

Gleba Klaudia

Jarosz Anna

Jarosz Natalia

Komar Sylwia

Konopa Joanna

Koralewska Magdalena

Kowalczyk Marta

Lechniak Beata

Napierała Monika

Ratajczak Klaudia

Ratajczyk Robert

Siemiński Patryk

Sklorz Bartosz

Spychała Sonia

Szurgot Julia

Zarębski Damian

Zgrzeba Karol

Przyrzekamy:

Będziemy starali się dobrze uczyć; uczciwie i rzetelnie pracować;
być zgodnymi i dobrymi kolegami ; dobrymi dziećmi w rodzinie.

Rok 1999

W piątek 24 września 1999 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klasy pierwszej.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Agaciak Amelia

Antoniewska Agnieszka

Babiński Jakub

Cichoń Przemysław

Gierka Mirella

Grajczyński Piotr

Janaszak Bartłomiej

Kuśmierczak Mateusz

Kuźma Patryk

Machowicz Maciej

Majda Jędrzej

Mathiesen Angelika

Nowak Sebastian

Nowakowska Marta

Rogowska Sandra

Szcześniak Mateusz

Tomczak Patrycja

Wachowiak Sandra

Zgrzeba Letycja

Przyrzekamy:

Będziemy starali się dobrze uczyć; uczciwie i rzetelnie pracować;
być zgodnymi i dobrymi kolegami ; dobrymi dziećmi w rodzinie.

Rok 2000

W piątek 29 września 2000 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klas pierwszych.

Uroczyste ślubowanie złożyli.

Klasa I a

Baran Mariusz

Bródka Szymon

Dajerling Joanna

Deinert Sandra

Kaczmarek Oliwia

Konieczny Arkadiusz

Kanikowski Sebastian

Olenderczyk Klaudia

Sakasicz Arkadiusz

Sobala Weronika

Szambelan Patryk

Szaradowski Rafał

Szudera Ewelina

Szymański Piotr

Wojciechowska Agnieszka

Klasa I b

Augustyniak Tomasz

Chudera Beata

Cichoń Przemysław

Dziel Mateusz

Grala Damian

Konopa Izabela

Kostrzewski Dawid

Kuśmierczak Alicja

Labiak Natalia

Nowak Monika

Nowakowski Maciej

Ratajczak Damian

Sobkowiak Krzysztof

Taberski Marcin

Zarębski Marcin

Rok 2001

W piątek 28 września 2001 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klasy  pierwszej.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Andrzejewski Albert

AzherShohana

Babińska Blanka

Chudera Krzysztof

Chwirot Arkadiusz

Cielejewski Konrad

Dembiński Przemysław

Jakubowska Marta

Kanikowski Przemysław

Konieczna Katarzyna

Kostrzewski Kamil

Kostrzewski Mateusz

Mańczak Mateusz

Marciniak Michał

Szurgot Sandra

 Tomczyk Teresa

Rotter Ewa

Wojciechowski Hubert

Zimniewicz Marcin

Rok 2002

W piątek 22 listopada 2002 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klasy  pierwszej.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Chudera Krzysztof

Degórska Magdalena

Grajczyński Hubert

Kanikowska Magdalena

Kocłajda Damian

Labiak Jakub

Łabędzki Bartosz

Machinowska Marta

Matysiak Ewelina

Potapow Paweł

Ptaszyńska Paulina

Ratajczyk Adam

Sałata Natalia

Stercel Klaudia

Tomczak Paulina

Wasielewski Mateusz

Wasielewski Paweł

Wojciuszkiewicz Dominika

Wojtkowiak Sandra

Rok 2003

10 października 2003 roku  w obecności Dyrekcji Szkoły, nauczycieli, rodziców oraz starszych koleżanek i kolegów z klas drugich i trzecich  zostali pasowani na uczniów, uczniowie klasy  pierwszej.

Uroczyste ślubowanie złożyli:

Balcerkiewicz Weronika

Bednarski Adam

Dostatnia Patrycja

Drasik Patryk

Dudziak Adam

Guszczyńska Maria

Janaszak Klaudia

Kaźmierczak Adrian

Korek Adrian

Kupczyńska Maria

Musiał Sandra

Paszkowiak Damian

Ratajczak Angelika

Ruszkowski Maksym

Skorupska Patrycja

Tomczak Przemysław

Tomczyk Amanda

Wasielewski Łukasz

Wasielewski Michał

Rok 2004

14 października 2004 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, Nauczycieli i Rodziców, starszych koleżanek i kolegów uroczyste ślubowanie złożyli uczniowie klasy pierwszej:

Weronika Bandosz

Afrodyta Barańska

Daniel Baron,

Barbara Bzdura

Damian Cichoń

Konrad Giżyński

Weronika Kaczmarek

Paweł Kanikowski

Norbert Letkiewicz

Milena Marciniak

Katarzyna Ratajczaka

Adam Sobala

Fabian Sobala

Dominik Stercel

Karolina Stasik

Wiktoria Stesel

Dominika Surdyk

Patryk Szurgot

Hubert Wielonek

Rok 2005

14 października to szczególny dzień dla pierwszoklasistów, którzy w 2005 roku złożyli uroczyste ślubowanie na ucznia.

Weronika Goździejewska

Daniel Grala

Katarzyna Kałek

Stanisław Łabędzki

Weronika Nowak

Adrianna Nowicka

Klaudia Ptaszyńska

Alicja Stiller

Małgorzata Tomczyk

Weronika Urbaniak

Karolina Wasielewska

Daniel Wasielewski

Adrian Zimniewicz

Rok 2006

Dnia 14 października 2006 roku pasowani na ucznia byli uczniowie klasy pierwszej.

Łukasz Borowiak

Norbert Konieczny

Erika Ksobih

Natalia Kuciak

Bartosz Łabiński

Adam Olech

Krzysztof Pigła

Kamil Rogowski

Daniel Szambelan

Cezary Szurgot

Marta Urbaniak

Damian Wachowiak

Esmeralda Arwei

Rok 2007

12 października 2007 roku w obecności Dyrekcji Szkoły, Nauczycieli i Rodziców, gości oraz koleżanek i kolegów uroczyste ślubowanie złożyli uczniowie klas pierwszych.

Aleksander Czajka

Daniel Eliasz

Damian Fabiś

Piotr Kaczmarczyk

Krystian Kocłajda

Robert Rasiewicz

Dominika Sobala

Filip Stesel

Maciej Stojczyk

Wojciech Tomczyk

Patrycja Wachowiak

Mateusz Włodarczak

Zbyszko Wasielewski

Rok 2008

14 października 2008 roku uroczyste ślubowanie złożyli i zostali pasowani na ucznia Szkoły Podstawowej nr 52 pierwszoklasiści:

Dagmara Dostatnia

Klaudiusz Dziamski

Kamil Grala

Natalia Kaczmarek

Dawid Kostrzewa

Martyna Kotorowska

Katarzyna Pigła

Weronika Stercel

Patryk Szczap

Damian Tomczak

Dominika Urbaniak

Zdjęcia, pamiątki, dokumenty …

img133a

img1321

img1331

img1332

img13032

img13111

img1371

img13732

img13736

img1246

img1255

img1264

img1273

img1282

img1291

img1341

img1342

img1343

img1351

img1352

img1401

img14011

PROGRAM OBCHODÓW 200-LECIA SZKOŁY

Drodzy Absolwenci, Uczniowie, Nauczyciele, Rodzice oraz wszyscy, którym Szkoła Podstawowa nr 52 jest bliska.

Zbliża się w naszej historii kolejna ważna data, 23.04.2016 – to dzień w którym obchodzić będziemy 200-lecie istnienia naszej szkoły.
W tym miejscu chciałbym Wszystkich serdecznie zaprosić na tę uroczystość.

Będziemy zaszczyceni, móc ponownie gościć Państwa w naszych murach. W ten dzień, otworzymy dla Państwa szkołę i jej klasy abyście znów mogli poczuć jak to było kiedyś, pozwolić wrócić pamięcią do szkolnych ław, spotkać się z przyjaciółmi, nauczycielami. Wspomnieć chwile radości, być może i smutku. Powspominać.

W imieniu swoim własnym i całego personelu szkoły zapraszam Wszystkich w dn. 23.04.2016 na godzinę 10.00

Harmonogram obchodów:
9.00   –  Rejestracja uczestników,
10.00 –  Polowa Msza Święta
11.00 –  Oficjalne rozpoczęcie obchodów 200-lecia Szkoły
11.45 –  Część artystyczna w wykonaniu dzieci
12.45 –  Zakończenie części oficjalnej, spotkania, poczęstunek, zwiedzanie szkoły.